088 - 708 3370
Aandoening
Wat is pectus excavatum?
Pectus excavatum wordt ook wel een trechterborst of een schoenmakersborst genoemd. Bij deze aandoening is het borstbeen naar achteren geduwd, er ontstaat een kuil in de borst. Pectus excavatum komt in verschillende vormen voor. Er zijn patiënten waarbij de ingevallen borst nauwelijks opvalt, maar er zijn ook patiënten waarbij dit duidelijk zichtbaar is. In zeer ernstige gevallen is de afstand tussen het borstbeen en de wervelkolom maar een paar centimeter.
Wat zijn de oorzaken van pectus excavatum?
Pectus excavatum is een aangeboren afwijking aan de wand van de borstkas. De ribben en het borstbeen groeien hierbij te hard, waardoor het borstbeen naar achteren geduwd wordt. De ribben en het kraakbeen worden hierdoor ontzet. De exacte oorzaak van deze afwijking is onbekend. Er zijn aanwijzingen om aan te nemen dat de afwijkingen in het borstbeen ontstaan door te veel ribbenkraakbeen, maar dit is niet bewezen. Wel zijn er een aantal factoren die de te harde groei lijken te beïnvloeden:
- medicijnen
- longaandoeningen
- erfelijkheid, in 35% van de gevallen komt pectus voor in dezelfde familie.
- scoliose
- hartafwijkingen
- de ziekte van Marfan (een afwijking van het bindweefsel)
- poland anomalie (een aangeboren afwijking van de borstkas en borstspier)
Klachten en symptomen
In welke levensfase komt het voor?
Pectus komt vooral voor bij blanke mensen. Meestal wordt de afwijking voor het derde levensjaar ontdekt. Vooral tijdens de groei in de puberteit worden de klachten heviger. De afwijking van de borstkas wordt tijdens de groeispurt groter en dus zichtbaarder. Daardoor wordt pectus excavatum niet zelden pas in deze levensfase onder de aandacht gebracht bij orthopeden. Pectus excavatum komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
Welke klachten en symptomen kan iemand hebben?
Een pectus excavatum is een ingevallen borstkas. Dit brengt, vooral als de vorm van pectus excavatum mild is, zelden lichamelijke klachten met zich mee. Een pectus excavatum kan ervoor zorgen dat er minder ruimte is voor de longen en het hart. Hierdoor kan er bij enorme inspanning sprake zijn van ademhalingsproblemen. Andere mogelijke symptomen van een pectus excavatum zijn:
- rugklachten
- borstklachten
- scoliose
- een houding waarbij de schouders naar voren hangen. Deze slechte houding kan o.a. rugklachten veroorzaken.
- hartproblemen (hartkloppingen, kortademigheid, duizeligheid)
- astma
Maar vaak zijn de cosmetische klachten groter dan de lichamelijke klachten. Een trechterborst is een zichtbare afwijking en veel patiënten vinden dit niet mooi. Bij vrouwen kan de afwijking leiden tot asymmetrische borsten. Dit kan onzekerheid bij de patiënten veroorzaken, vooral omdat een pectus excavatum vaak pas in de puberteit aan het licht komt: een periode waarin tieners kwetsbaar zijn als het gaat om zelfvertrouwen en een zelfbeeld.
Diagnose en onderzoek
Hoe en door wie wordt de diagnose gesteld?
De orthopedisch chirurg zal eerst een vraaggesprek voeren met u. Tijdens dit gesprek stelt hij of zij vragen als:
- Wat voor klachten ervaart u?
- Heeft iemand anders in uw familie dezelfde afwijking?
- Voelt u zich onzeker over uw afwijking?
Met behulp van de informatie die de orthopedisch chirurg vergaart uit uw antwoorden kan hij of zij inschatten of het voornamelijk om lichamelijke of om cosmetische klachten gaat. Vervolgens zal de orthopedisch chirurg een lichamelijk onderzoek uitvoeren, hierbij wordt de borst bekeken en wordt er naar uw hart geluisterd.
Welke onderzoeken worden gedaan?
Wanneer de orthopedisch chirurg op basis van het vraaggesprek en het lichamelijke onderzoek geen juiste diagnose kan stellen dan kan aanvullend onderzoek nodig zijn. Onderzoeken die in deze gevallen meer informatie kunnen bieden zijn onder andere een echo van het hart, een CT-scan of een MRI-scan.
Meer informatie
Kijk voor meer informatie over pectus excavatum op de websites van:
Het Maatschap Chirurgie Kennemer Gasthuis: www.pectus4life.nl
De Werkgroep Kinderorthopaedie Nederland (WKO): www.kinderorthopaedie.nl
De website van orthopedie.nl (speciaal gericht op kinderorthopedie): www.kinderorthopedie.nl