Morton’s neuroom

Wat is een morton’s neuroom?
In uw voet lopen de zenuwen via de voorvoet naar de tenen. Vanaf de middenvoetsbeentjes vertakken de zenuwen, deze vertakte zenuwen lopen door tot het einde van de tenen. Vlak voor de plek waar de zenuw vertakt, in het gebied onder de bal van de voet, kan een zwelling of verdikking van een van deze zenuwen ontstaan. Wanneer er sprake is van zo’n goedaardig gezwel dan spreekt men van een Morton’s neuroom. Een Morton’s neuroom (mortonse neuralgie) komt meestal voor tussen de derde en de vierde teen. Een Mortons neuroom wordt ook wel een Mortons neurinoom genoemd.

Wat zijn de oorzaken van een morton’s neuroom?
De oorzaak van het ontstaan van een Mortons neuroom is niet helemaal bekend. Vaak wordt het herhaaldelijk terugkeren van kleine beschadigingen in de zenuwen een mogelijke oorzaak genoemd. Zenuwen kunnen geïrriteerd raken of zelfs beschadigen wanneer zij bekneld komen te zitten tussen de kopjes van de middenvoetsbeentjes. Het dragen van (te) nauwe schoenen kan een zenuwbeknelling in de voet veroorzaken en wordt daarom als mogelijke oorzaak van een Morton’s neuroom aangemerkt. Daarnaast kan een doorgezakte voorvoet een beknelde zenuw veroorzaken, waardoor een mortons neuralgie kan ontstaan.

Klachten en symptomen

In welke levensfase komt het voor?
In principe kan een Morton’s neuroom in elke leeftijdscategorie ontstaan. Wel is er een duidelijk verschil tussen mannen en vrouwen. Bij vrouwen komt deze aandoening maar liefst 8-10 keer vaker voor dan bij mannen. Mogelijk doordat vrouwen vaker nauwe schoenen dragen die een beknelling van een zenuw in de voet kunnen veroorzaken.

Welke klachten en symptomen kan iemand hebben?
Patiënten met een Morton’s neuroom ervaren vaak een branderige, krampende of stekende pijn. De zenuwpijn wordt dikwijls vergeleken met elektrische prikkels in de derde en vierde teen, terwijl het gevoel in de tenen die hiernaast liggen als doof beschreven worden. Daarnaast hebben patiënten vaak het gevoel dat er bij hen iets tussen de tenen zit. De klachten ontstaan vooral door en bij belasting, dus bij (hard)lopen of staan. Men kan dan een pijnlijke prikkeling in de voorvoet ervaren. De klachten nemen toe bij het dragen van (te) nauw schoeisel en nemen doorgaans af bij het dragen van platte, ruime schoenen of bij het lopen op blote voeten. Meestal zijn er geen uitwendige verschijnselen als zichtbare zwellingen of bulten.

Diagnose en onderzoek

Hoe en door wie wordt de diagnose gesteld?
De diagnose ‘Morton’s neuroom’ wordt vaak gesteld op basis van lichamelijk onderzoek. In de meeste gevallen is dit onderzoek, in combinatie met de medische voorgeschiedenis van de patiënt, voldoende om een goede diagnose te kunnen stellen.  

Welke onderzoeken worden gedaan?
Naast het lichamelijke onderzoek en het ‘onderzoek’ naar de voorgeschiedenis van de patiënt, zijn er in sommige gevallen aanvullende onderzoeken nodig. Echografisch onderzoek kan verricht worden om er zeker van te zijn dat er sprake is van een Morton’s neuroom. Een röntgenfoto sluit de aanwezigheid van ander letsel dat pijn kan veroorzaken, zoals botbreuken, uit. Soms wordt in plaats hiervan een MRI scan gemaakt of wordt een vloeistof ingespoten die de pijn op de plek van het Morton’s neuroom tijdelijk verdooft. Wanneer de klachten verdwijnen dan is er inderdaad sprake van een Morton’s neuroom. Verdwijnen de klachten niet, dan moet de voet verder onderzocht worden om de oorzaak van de pijn vast te stellen.

Niet-operatieve (conservatieve) behandeling

Aangepast schoeisel
De behandeling van een Morton’s neuroom begint vaak met aanpassingen in het schoeisel. Soms is alleen het dragen van een wijdere schoen genoeg om de klachten te verminderen of zelfs te laten verdwijnen. Een schoen met een stevige zool kan helpen. De stevige zool vermindert de rek in de voorvoet bij het lopen. Hierdoor vermindert de mate van irritatie van de zenuw. Naast een wijdere schoen kan een steunzool worden voorgeschreven waarmee door een ophoging onder de voorvoet, de ruimte groter wordt op de plaats (tussen de middenvoetsbeetjes) waar het neuroom zit.

Injectie
Een injectie met een verdovend en ontstekingsremmend middel kan ook de symptomen verminderen. Het effect is meestal kortdurend (dagen tot weken) en wordt voornamelijk gebruikt om de diagnose te kunnen stellen. In sommige gevallen is het effect van de injectie langdurig of blijven de symptomen geheel weg.

Operatieve behandeling

Voor de operatie
Anesthesie
De operatie kan worden uitgevoerd na toediening van een ruggenprik of onder algehele narcose. De keuze voor de vorm van anesthesie wordt voor de opname op de pre-operatieve polikliniek door de anesthesioloog met u besproken.

Tijdens de operatie
De operatieve Mortonse neuralgie behandeling bestaat uit het verwijderen van het neuroom. Omdat het neuroom deel uitmaakt van de zenuw, wordt de zenuw daarbij verwijderd. Het gevolg daarvan is een blijvend doof gevoel in het gebied tussen twee tenen. Om het neuroom operatief te verwijderen wordt op de boven- of onderkant van de voet een huidsnede gemaakt tussen de twee tenen waartussen het neuroom zich bevindt. Het neuroom wordt opgezocht en verwijderd door de zenuw door te snijden. De huidsnede wordt gehecht en er wordt een verband om de voet aangelegd. Door het verwijderen van de zenuwknoop verdwijnt de pijn die van de zenuwknoop afkomstig is. Het resultaat van de behandeling is in principe blijvend.

Hechtingen
De wond wordt vrijwel altijd gehecht met oplosbare hechtingen; soms zullen er ook hechtpleisters op de huid worden geplakt. Bij de poliklinische controle 2 weken na de operatie zullen de hechtpleisters en eventueel hechtingen worden verwijderd.

Na de operatie
Wat gebeurt er direct na de operatie?
Na de Morton’s neuroom operatie wordt een drukverband aangelegd, daarna wordt u naar de uitslaapkamer gebracht. Als de narcose of de ruggenprik volledig is uitgewerkt ontvangt u de laatste instructies van de verpleegkundige en kunt u het ziekenhuis verlaten. Het drukverband dient u twee dagen te laten zitten. Daarna volstaat een pleister over de wond. Poliklinische controle vindt plaats na twee weken.

Opnameduur
Deze operatie gebeurt in dagbehandeling. U wordt enige tijd voor de operatie opgenomen. Nadat de ruggenprik of narcose is uitgewerkt ontvangt u de laatste instructies van de verpleegkundige en kunt u het ziekenhuis verlaten.

Mobiliteit
Na de Morton’s neuroom behandeling dient u uw voet de eerste dagen veel hoog te houden om zwelling tegen te gaan en de wondgenezing te bevorderen. Als de pijn het toelaat kunt u de voet belasten. Wij adviseren u de eerste weken een ruime schoen met een stevige zool te dragen. Na twee weken kunt u normaal gesproken de voet weer normaal belasten. Sportieve activiteiten kunnen bij een goed genezen wond na twee weken weer worden hervat. U moet er rekening mee houden dat het de eerste 6 weken gevoelig kan zijn en dat bij veel belasten zwelling van het operatiegebied kan optreden
 

Complicaties
Het gevoel in de twee tenen die grenzen aan de geopereerde zenuw kan tijdelijk of blijvend verminderd of verdwenen zijn. Daarnaast is de belangrijkste complicatie neurinoomvorming, dit is een pijnlijk uiteinde van de doorgenomen zenuw. In het algemeen geldt dat na iedere operatie een wondinfectie kan ontstaan. Ongeveer 80% van de operatief behandelde patiënten zijn tevreden na verwijderen van het Morton’s neuroom, 20% behoudt enige vorm van (zenuw)pijn na de operatie.

In het ziekenhuis
Direct na de operatie wordt een drukverband om de voet aangelegd. U krijgt van onze fysiotherapeuten of verpleegkundigen de instructies hoe u met krukken moet lopen.

Pijnstilling
Indien u pijn ervaart kunt u pijnstillers gebruiken. U krijgt een recept voor pijnstillers mee, u kunt uw medicatie bij uw apotheek ophalen.

Poliklinische controle
U komt twee weken na de operatie voor controle bij de orthopedisch chirurg of arts-assistent, eventueel worden niet-oplosbare hechtingen verwijderd.

Revalidatie
Na zeven dagen kunt u het verband om de voet zelf verwijderen. U dient uw voet de eerste twee weken zo veel mogelijk hoog te leggen om zwelling te voorkomen. Na de operatie mag u uw voet belasten. Op geleide van de zwelling en de pijn kunt u de belasting van de voet opbouwen. Het is normaal wanneer er de eerste weken na belasten nog zwelling optreedt. Sporthervatting kan in de meeste gevallen na ongeveer 6 weken.
NB: De standaard nabehandeling is hier beschreven, in individuele gevallen kan van dit schema worden afgeweken.