Klaar voor de lange afstand; waarom een bikefit een upgrade is

Door James Ion, hoofdredacteur PRO Gravel Magazine

Ik fiets al lang genoeg op gravel om te weten wanneer iets niet helemaal goed voelt. Die zeurende pijn in de onderrug na 100 km. Tintelende handen na elke afdaling. En toch, zoals zoveel recreatieve fietsers en amateurrenners, had ik nog nooit een echte bikefit laten doen. Ik dacht altijd dat dat alleen iets was voor profs of aerogekke wegrenners, niet voor mensen zoals ik, die 150–200 km aan gravelraces afleggen, gewoon proberen rechtop te blijven en er plezier in te hebben.

Blijkt dus dat ik het mis had.

* Dit is een vertaald artikel van PRO Gravel Magazine.

Simpel gezegd: een bikefit is het afstellen van je fiets op jouw lichaam. Het gaat veel verder dan alleen zadelhoogte of stuurpositie, al zijn die zeker belangrijk. Een goede bikefit kijkt naar hoe je lichaam beweegt, hoe het belasting verdeeld en hoe het reageert op lange uren in het zadel. Het is deels wetenschap, deels gevoel, en volledig de moeite waard.

Het doel? Maximaal comfort, minimaal blessurerisico en meer kracht en uithoudingsvermogen.

Het is makkelijk om te denken dat een bikefit alleen voor de elite is. Maar laten we eerlijk zijn: wij amateurs maken net zo lange ritten als de profs (oké, misschien niet allemaal in één keer). Wij zitten vijf, zes, soms acht uur op de fiets, vaak zonder volgwagens of massages aan de finish. Elke inefficiëntie in je positie wordt over de afstand alleen maar erger.

Train je voor een grote rit, zoals een UCI Gravel World Series-wedstrijd of een lange Gravel Fondo? Dan kan een bikefit het verschil maken tussen sterk finishen of puur overleven.

Ik boekte mijn bikefit bij OCON Sport, een gespecialiseerde kliniek die onderdeel is van het orthopedisch centrum in Hengelo. De sessie vond plaats in de Wielerstudio en werd begeleid door Rens Hoogenraad, een fietser, fysiotherapeut én bikefitter. Zijn passie was vanaf het begin duidelijk.

“ Mijn doel is om fietsen leuk te maken voor iedereen ,” zei Rens tegen me. “ Een goede fit kan daarin echt het verschil maken .”

We begonnen met een volledige lichaamsanalyse: flexibiliteit, mobiliteit, kracht en lichaamshouding. Daarna kwam de technologie in beeld. OCON gebruikt een 3D bewegingsanalyse-systeem dat is ontwikkeld in samenwerking met Team DSM (nu Team PostNL–Picnic). In plaats van de gebruikelijke stipjes-op-de-knieën-videoanalyse, maakt deze software van Xsens een volledig driedimensionaal beeld van je lichaam. Dit meet dus niet alleen hoeken, maar ook rotatie, buiging en abductie. Essentiële data om te begrijpen waar je krachtverlies of ongemak vandaan komt.

“ Met 2D kunnen we alleen hoeken meten ,” legt Rens uit. “ Met 3D kunnen we ook zien hoeveel je roteert, vooral vanuit de heupen en het zadel. En je wilt die rotatie vermijden. Alle kracht moet naar voren .”

En hij had gelijk. Mijn zadel stond licht gekanteld naar beneden, mijn schoenplaatjes stonden niet goed en mijn stuur was te breed. Op het oog kleine dingen, maar ze tellen op.

We verhoogden het zadel, zetten het iets naar voren en maakten het helemaal waterpas. De shifters draaiden we iets naar binnen, zodat mijn polsen in een meer natuurlijke positie kwamen. Het verschil was direct merkbaar. Niet spectaculair, maar wel duidelijk stabieler en gecontroleerder. Op lange ritten, zeker boven de 150 km, werd het echt voelbaar: geen tintelende handen meer, en veel minder vermoeidheid in de onderrug.

OCON biedt meer dan alleen een bikefit. Hun pakketten kunnen ook een conditietest, VO₂ max-test en een medische keuring bevatten. Vooral handig als je een bergachtig evenement of meerdaagse tocht op de planning hebt.

Ze werken regelmatig met professionele Nederlandse wieler- en voetbalteams, maar hun diensten zijn ook gewoon beschikbaar voor recreatieve fietsers. En ja, ze bieden ook follow-up fits aan. Handig als je bijvoorbeeld tussen meerdere fietsen wisselt.

“ Als je je racefiets en gravelbike meeneemt, kunnen we de data overzetten en snel een tweede fit doen, ” zegt Rens. “ De fietsen zijn niet zo verschillend, maar de rijstijl en belasting wel. ”

Het meest voorkomende probleem dat Rens ziet? Pijn in de onderrug, vaak veroorzaakt door een verkeerde stuurhoogte of een slecht afgesteld zadel. Precies wat ik had. En precies wat we hebben opgelost.

Ben je aan het trainen voor een lange graveltocht, of heb je ooit een rit beëindigd met klachten waarvan je weet dat ze er eigenlijk niet bij horen? Doe jezelf dan een plezier en laat een bikefit doen. Niet omdat je er per se sneller van wordt (al zou dat kunnen), maar omdat je er langer door kunt rijden en er meer van geniet.

Voor mij was het een upgrade die ik al veel eerder had moeten doen. OCON maakte het toegankelijk, betaalbaar en, eerlijk gezegd, ook best leuk. En de nazorg laat zien dat ze je niet alleen de deur uitsturen na een paar schroeven bijstellen. Ze willen dat je beter rijdt.